Vai trò, ý nghĩa của bản đồ trong thực tiễn và khoa học

Các bản đồ cho ta bao quát đồng thời những phạm vi bất kỳ của bề mặt trái đất, từ

một khu vực không lớn đến một quốc gia, một châu lục và toàn bộ trái đất. Bản đồ

tạo ra hình ảnh nhìn thấy được của hình dạng, kích thước và vị trí tương quan của các

đối tượng. Từ bản đồ ta có thể xác định được các đại lượng như: Toạ độ, độ dài, thể

tích, diện tích,...của các đối tượng. Bản đồ còn chứa đựng rất nhiều thông tin về chất

lượng, số lượng, cấu trúc của các đối tượng và mối liên hệ tồn tại giữa chúng. Chính

do vậy mà bản đồ có vai trò cực kỳ to lớn trong khoa học và thực tiễn.

1. Ý nghĩa của bản đồ trong thực tiễn

Bản đồ là mô hình không gian cho chúng ta biết hình dáng, độ lớn, vị trí tương hỗ của các đối tượng trong không gian (tọa độ, độ dài, diện tích, thể tích, độ cao, độ

sâu...). Bản đồ mang nhiều thông tin đặc trưng về số lượng, chất lượng, cấu trúc và sự

phân bố của các đối tượng, hiện tượng.

Chính vì vậy trong thực tế bản đồ có ý nghĩa đóng vai trò cực kỳ to lớn.

+ Bản đồ là người dẫn đường trên bộ, trên biển và trên không.

+ Bản đồ là tài liệu không thể thiếu trong quân sự (cung cấp các thông tin về địa

hình để vạch ra kế hoạch tác chiến).

+ Trong công nghiệp, xây dựng, giao thông vận tải...bản đồ dùng để khảo sát,

thiết kế, nhất là các bản đồ địa hình tỷ lệ lớn.

+ Trong nông nghiệp, bản đồ dùng để quy hoạch, quản lý đất đai, phân vùng quy

hoạch đất, xây dựng thủy lợi.

+ Trong giáo dục đào tạo: bản đồ là giáo cụ trực quan, là cuốn "sách giáo khoa"

thứ hai trong công tác giảng dạy và học tập các môn địa lý và lịch sử. Bản đồ còn là

công cụ để tuyên truyền, quảng cáo nâng cao trình độ văn hoá chung của nhân dân.

+ Trong kinh tế - xã hội: Bản đồ là phương tiện không thể thiếu trong ngành Du

lịch. Bản đồ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc quy hoạch định hướng phát triển kinh

tế cho mỗi quốc gia, mỗi ngành kinh tế xã hội. Bản đồ là tài liệu pháp lý quan trọng

trong công tác quản lý Nhà nước nói chung và trong ngành Địa chính nói riêng.

2. Ý nghĩa của bản đồ trong khoa học

Mọi công tác nghiên cứu địa lý và nghiên cứu các khoa học về trái đất được bắt

đầu từ bản đồ và kết thúc cũng bằng bản đồ. Các kết quả nghiên cứu được thể hiện lên

bản đồ được chính xác hoá trên bản đồ. Bằng các bản đồ có thể tìm ra các quy luật

phát triển và sự phân bố không gian của các đối tượng, các hiện tượng được thể hiện

trên bản đồ Do đó:

+ Bản đồ là công cụ để nghiên cứu khoa học trong nhiều ngành kinh tế quốc

dân .

+ Bản đồ là nguồn cung cấp thông tin cần thiết và chính xác.

+ Bản đồ cho ta cái nhìn tổng quan như nhìn mô hình không gian khách quan

thực tế.

Ngày nay và trong tương lai bản đồ vẫn đóng vai trò quan trọng để giải quyết

những nhiệm vụ cụ thể của loài người. Nó vượt ra khỏi khuôn khổ của từng quốc gia,

từng lãnh thổ.

Đó là việc sử dụng và thành lập hệ thống Thông tin địa lý (GIS) để bố trí lực lượng

sản xuất khai thác và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường, dân số và phát

triển. Sự phát triển của thế giới trong mọi lĩnh vực đòi hỏi một khối lượng sản phẩm

bản đồ lớn (về số lượng và chủng loại). Vấn đề đặt ra cho ngành bản đồ không chỉ về số lượng bản đồ mà còn là thời gian thành lập nhanh nhất, khả năng sử dụng, truy cập

các thông tin bản đồ nhanh chóng, chính xác, dễ dàng. Để giải quyết vấn đề đó, xu

hướng hiện nay trên thế giới cũng như ở nước ta là ứng dụng công nghệ mới vào sản

xuất, lưu trữ bản đồ. Bản đồ địa hình là loại bản đồ được sử dụng rộng rãi trong nhiều

ngành kinh tế quốc dân, trong khoa học và quốc phòng.

Ngày nay và trong tương lai, để giải quyết những vấn đề trọng tâm của loài người

vượt ra ngoài khuôn khổ của từng quốc gia. Bố trí hợp lý lực lượng sản xuất, sử dụng

hợp lý tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường sinh thái thì vai trò của bản đồ càng

to lớn hơn.

Tham khảo bài gốc ở :
Vai trò, ý nghĩa của bản đồ trong thực tiễn và khoa học