Tổng quá hóa nội dung bản đồ

Tổng quát hoá bản đồ là sự lựa chọn và khái quát các đối tượng được biểu thị trên

bản đồ phù hợp với mục đích, tỷ lệ, nội dung của bản đồ và với những đặc điểm của lãnh thổ bản đồ

1. Tổng quát hoá bản đồ

Thực chất của tổng quát hoá bản đồ là truyền đạt lên bản đồ những đặc điểm cơ bản và điển hình của các đối tượng và những mối liên hệ giữa chúng.

Tổng quát hoá bản đồ là một trong ba đặc điểm cơ bản của bản đồ. Bản chất của

bản đồ là khả năng bao quát và nghiên cứu trực tiếp một không gian nhất định (vùng,

miền, đại lục, hoặc toàn bộ trái đất). Điều này được thể hiện ngoài việc sử dụng phép

chiếu bản đồ, còn dựa trên hai đặc điểm khác của sự biểu thị bản đồ là việc thu nhỏ

các đối tượng nghiên cứu và truyền đạt chúng ở dạng tổng quát. Muốn thu nhỏ các đối

tượng phải sử dụng các nguyên tắc toán học. Muốn truyền đạt các đối tượng trong thể

tổng quát phải trừu tượng hoá các tổng thể và quá trình cụ thể, phải bỏ qua nhiều đặc

trưng và những mối liên hệ cần thiết. Chính những sự trừu tượng hoá này tạo điều kiện

cho việc nhận thức sâu sắc hơn những khía cạnh nhất định của thực tế, tạo cho bản đồ

sản phẩm mới. Đó chính là cơ sở của sự tổng quát hoá.

Những nhân tố cơ bản quyết định tính chất và mức độ tổng quát hoá là: mục đích

của bản đồ; đề tài (nội dung) và đặc điểm của đối tượng biểu thị.

* Ảnh hưởng của mục đích bản đồ

Trên bản đồ chỉ biểu thị những đối tượng và hiện tượng phù hợp với mục đích của

nó. Những bản đồ có cùng đề tài và cùng tỷ lệ nhưng có mục đích khác nhau thì mức

độ chi tiết và đặc điểm của sự biểu thị nội dung cũng khác nhau.

* Ảnh hưởng của tỷ lệ bản đồ

Những bản đồ có cùng đề tài và mục đích sử dụng nhưng có tỷ lệ khác nhau thì

mức độ tổng quát hoá khác nhau. Bản đồ có tỷ lệ càng lớn thì thể hiện nội dung càng

chi tiết; ngược lại tỷ lệ càng nhỏ thì nội dung biểu thị càng khái lược.

* Ảnh hưởng của đề tài bản đồ

Đề tài bản đồ quyết định phạm vi các yếu tố nội dung cần thể hiện; quyết định

những yếu tố nào cần thể hiện chi tiết nhất, những yếu tố nào chỉ cần thể hiện khái

lược.

* Ảnh hưởng của đặc điểm địa lý của lãnh thổ bản đồ

Khi tổng quát hoá bản đồ cần phải xem xét đến đặc điểm địa lý của lãnh thổ bản đồ

Nguồn: Giáo trình bản đồ địa chính, Nguyễn Thị Kim Hiệp, Vũ Thanh Thủy, Võ Quốc Việt,

Phan Đình Binh, Lê Văn Thơ, Xuất bản nông nghiệp Hà Nội

Tham khảo bài nguyên mẫu tại đây :
Tổng quá hóa nội dung bản đồ